kpżkk


Działalność KPŻKK w Polsce

Kurs pisania ikon dla sióstr klauzurowych w Polsce

Warsztaty Ikonograficzne - II stopień

Od 15 marca 2010 r. zaczęłyśmy sesje II stopnia Kursu Pisania Ikon. Uczestniczek kursu jest 20. Tym razem dołączyły do nas 3 nowe siostry: s. Pia – Klaryska Kapucynka z Ostrowa Wlkp, s. Marta – Karmelitanka Bosa z Gdyni i s. Agnieszka – Karmelitanka Bosa ze Spręcowa.

Kurs prowadzony przez Pana Mateusza Środonia jest bardzo urozmaicony tematycznie. Nie ma jakichś ustalonych schematów, każde nasze ikonowe spotkanie pomaga uczestniczkom odnaleźć i pogłębić własną drogę do ikony. Dzięki temu mamy możliwość wybrać taką technikę, która jest dla każdej z nas najodpowiedniejsza.

Na ten kurs są zapraszani różni wykładowcy, m. in. z Kościoła Prawosławnego. Zarówno osoby świeckie jak i duchowne są bardzo zaangażowane w pomoc nam i otwarte na wszelkie nasze potrzeby w tej dziedzinie.

Podczas drugiego stopnia kursu uczymy się pisania ikon wielopostaciowych.

Na pierwszym spotkaniu, które odbyło się w dniach od 15 do 20 marca 2010 roku, poznawałyśmy techniki pozłotnictwa. Wykłady przez cały tydzień prowadziła Pani Teodora Bozhikova, specjalistka pozłotnictwa, absolwentka ASP w dziedzinie konserwacji. Mówiła ona o pozłacaniu na pulment i na mixtion oraz o narzędziach potrzebnych pozłotnikowi w pracy. Bardzo nam się podobała metoda grawerowania i różne techniki ozdabiania złota np. gruntem, rzeźbieniem, przez użycie kamyków i innych surowców, jak np. kaszy manny. Nuczyłyśmy się posługiwania narzędziami grawerskimi, takimi jak np. punca. Cenną praktyczną lekcją było robienie pulmentu, a także prac końcowych w złoceniu: wiszowanie i polerowanie agatem. Korzystając z kwalifikacji p. Teodory, uczyłyśmy się kładzenia szlagmetalu. Osobną lekcją z p. Teodorą, rozwinęła nasze umiejętności w pisaniu ikon, był temat o pigmentach nieorganicznych i organicznych oraz o ich właściwościach. Zastanawiałyśmy się wspólnie, dlaczego widzimy kolory, a także nad spoiwem jako substancją stałą lub płynną. W ramach wieczornych spotkań w tym tygodniu byli zaproszeni wykładowcy z dziedziny duchowości ikony: ks. prof. Michał Janocha z UKSW oraz p. dr Irina Tatarowa z Ośrodka Badań nad Tradycją Antyczną UW. Przybliżyli nam oni wybrane zagadnienia z historii sztuki, teologii i początków historii Kościoła Wschodniego i Zachodniego.

Drugie spotkanie, w dniach 21 - 26 czerwca 2010 r., było prowadzone w całości przez p. Mateusza Środonia. Dzielił się on z nami metodą, którą sam stosuje w pracy artystycznej, wzorując się na Szkole Macedońskiej. W tym też czasie pisaliśmy Oblicze Pana Jezusa. Wieczorne wykłady urozmaicali nam p. Marek Górski, Ks. Piotr Nikolski z wykładem: „Boskie energie” i o św. Janie Chrzcicielu. P. Hanna Dąbrowska mówiła o pracy nad krzyżem św. Franciszka (franciszkańskim). Na zakończenie tygodnia śpiewałyśmy Akatyst ku czci św. Jana od Krzyża.

Trzecie spotkanie, które odbyło się w dniach 6 – 11 września 2010 r., prowadziła p. Izabela Murza. Ukończyła ona Liceum Plastyczne w Supraślu z dyplomem Tkaniny Artystycznej oraz ASP w Poznaniu na wydziale Edukacji Artystycznej. Podczas jej wykładów na temat części osobowych i nieosobowych w ikonie, uczyłyśmy się pisania ikony Zwiastowania NMP. Poznawałyśmy również hezychastyczne uwarunkowania ikonopisania. W tym tygodniu wystąpiła podczas spotkania rekreacyjnego p. Antonina Krzysztoń ze swoim programem artystycznym. Wykłady kontynuowała Ks. Piotr Nikolski – kapłan Kościoła Prawosławnego diecezji Wrozławsko – Szczecińskiej. Głównym ich tematem była w dalszym ciągu modlitwa pouczenia. Natomiast o hezychastycznej metodzie uzdrowienia człowieka mówił nam p. prof. Krzysztof Leśniewski z KUL-u, który ukończył m. in. St. Vladimir’s Orthodox Theological Seminary z zakresu teologii i duchowości prawosławnej. Towarzyszył mu prawosławny Ks. Włodzimierz Misijuk, który mówił o liturgii.

Czwarte spotkanie warsztatowe, które odbyło się w dniach 15 – 20 listopada 2010 r., prowadził litewski ikonograf Georgij Jakovlev. Dzielił się on z nami rozległą wiedzą, potwierdzoną wieloletnim doświadczeniem przekazywanym w jego rodzinie z pokolenia na pokolenie. W tym czasie uczyłyśmy się pisania ikony Bożego Narodzenia, poznając technikę używania minerałów, pigmentów naturalnych (z kamieni szlachetnych), ich obróbki (np. kamieniem „kurant”), rozcierania w moździerzu, a następnie na szkle. Poznałyśmy też różne spoiwa używane do łączenia tych pigmentów (np. z wody destylowanej, octu winnego czy z serwatki).

W czasie naszych spotkań są organizowane wyjazdy związane z tematyką ikonową.

Piąte spotkanie odbyło się w dniach 9 – 15 stycznia 2011 roku, a prowadziła je p. Barbara Mindewicz, absolwentka Policealnego Studium Ikonograficznego w Bielsku Podlaskim, od 2008 r. prowadząca też zajęcia z malarstwa ikon w Studium Chrzescijańskiego Wschodu, przy klasztorze oo. Dominikanów na Służewie w Warszawie. Tematem wiodącym naszych prac w tej sesji była ikona Chrztu Chrystusa, czyli Teofania (Objawienie Boga).

Uczyłyśmy się nowego sposobu kładzenia pigmentów, przez tzw. zalewanie kolejnych warstw minerałów, robienia san kiru, jak również zaznajamiałyśmy się z technologią robienia i nakładania oliwy zabezpieczającej ikonę. Uzywalyśmy do tego oleju lnianego i octanu kobaltu.

Tak jak każde nasze dotychczasowe spotkanie, tak i to, obfitowało w nowe otwarcie się na świat ikony. Wnikając coraz bardziej w jej ducha, uczyłyśmy się wyrażać widzialnymi sposobami (czyli przez kompozycję, linie, kolor i światło), głębszy jej wymiar.

Wieczorne spotkania rozpoczął ks. dr Piotr Nikolski wykładami o imieniu Bożym. W kolejnych dniach - p. Marcin Bornus-Szczyciński, zaznajamiał nas z tajnikami chorału gregoriańskiego. Pod koniec tygodnia miałyśmy możliwość dotknięcia ikony u jej źródeł. Pomocą w tym było przybliżenie nam liturgii św. Bazylego Wielkiego przez o. Marka Blazę – jezuitę. Z racji Nowego Roku, który w prawosławiu przypadał na dzień św. Bazylego – 14 stycznia, mieliśmy możliwość uczestniczenia w Boskiej Liturgii. Przez jej piękno i dynamikę mogliśmy bardziej zgłębiać tajemnicę Chrystusa, czego uczymy się na co dzień, również przez pisanie ikon.

Wieczór, poprzedzający w prawosławiu Nowy Rok, zwany Malanką – od św. Melanii, wypełniłyśmy śpiewem kolęd. Wylosowani święci patronowie, mają nas wspierać i prowadzić w sztuce ikonopisania.

Ostatnie spotkanie tej sesji odbyło się w dniach 13 - 20 marca 2011 roku.

(Oprac. S. Hiacynta Pałka OSB Cam. – Złoczew)

góra strony